Айбанаттар жөнүндөгү жомоктор

Алданган түлкү

Алданган түлкү

Бул окуя илгери-илгери болуптур. Ал кезде Тянь-Шань тоолорунда жапайы айбандар аябай көп экен. Кишилер коенду таяк менен чаап, жапайы өрдөктөрдү кууп барып, кармап алышчу ...
Wti Like Count
173
Views
3706
Каркыра менен түлкү

Каркыра менен түлкү

Каркыра менен түлкү дос болушту. Алар бири-бирине жакын конушту. Каркыра жумурткасын басып, балапандарын чыгаргандан кийин түлкүгө келип, тулкү дос мен жем таап келейин балапандарыма сенин убактың болсо көз салып турсаң, ...
Wti Like Count
56
Views
5817
Кыргый менен үкү

Кыргый менен үкү

Жем таап жээрге жарабай турган бир орукчан үкү менен бир алгыр кыргый тааныш болот. Кучакташып акыреттик дос болушат. Анан алыска сапар тартышат ...
Wti Like Count
94
Views
3276
Эшек менен жолборс

Эшек менен жолборс

Эшек токойдун четине келип, айкырып калды. Токойдон жолборс чыга калып, аз жерден эшекти качырып сала бермек болуп, токтоп калды ...
Wti Like Count
125
Views
4256
Төө жылы

Төө жылы

Бул окуя адам баласы жылдыздарга, жан- жаныбарларга, тоолорго, дарыяларга адеп ат койгон байыркы заманда болгон экен. Ар бир жылдын, мезгилдин өзүнчө өзгөчөлүгү бар экенин адамдар ошол кезде эле байкайт ...
Wti Like Count
108
Views
586
Олжо бөлүшүү

Олжо бөлүшүү

Бир күнү төө, өгүз жана козу кетип баратып, жолдон бир боо чөп таап алышып, кантип бөлүштүрүүнү талаша кетишти ...
Wti Like Count
97
Views
596
Хандын кызы

Хандын кызы

Бир убакта хан өзүнүн вазирине ачуусу келип, кетиргени шылтоо таппайт. Кандай кылып кетирсем деп ойлоп, үч каздын учуп баратканын көрүп, ушул учуп бараткан каздын тилин билип кел ...
Wti Like Count
18
Views
1304
Ит менен мышык эмнеге өч болуп калган?

Ит менен мышык эмнеге өч болуп калган?

Илгери-илгери бир үй-бүлөнүн сыйкырдуу алтын шакеги бар экен. Бирок шакектин сыйкырдуулугун ээси билбейт. Ошентип жүрүп, оор абалда калган учурда, баягы сыйкырдуу шакекти алар сатып жиберишет. Андан кийин ал үй-бүлө дагы ...
Wti Like Count
553
Views
28917
Үкү эмне үчүн түнкүсүн учуп калган?

Үкү эмне үчүн түнкүсүн учуп калган?

Күндөрдүн биринде ойдо- тоодо жашаган куштар, өзүлөрүнүн жыйналышына чогулушту. Анан өздөрү жашаган жерден башка чөп, отун-суусу, мол жерди издеп табууну чечишти ...
Wti Like Count
8
Views
1206
Ким күчтүү

Ким күчтүү

Кыштын бир күнү Кыргоол бадалдан койкоюп чыгып, чаңкаганын кандырыш үчүн ойдогу сууга кирет. Каптаган көк музду кыдырып жүрүп күбүрдү араң таап, муздак суудан иче баштайт. Ошондо булайган куйругу музга чап ...
Wti Like Count
957
Views
25420
Эр жүрөк жөжө

Эр жүрөк жөжө

Эр жүрөк жөжө Борис Житковдун аңгемеси, бул кичинекей бөбөктөргө дагы кызыктуу болот. Анда өрдөктүн балдарынын туура эмес жоруктары жөнүндө айтылат. Алардын кожойкеси күн сайын майдаланган жумурткаларды алып келип берсе да, ...
Wti Like Count
9
Views
1665
Түлкү жана каракур (канаттуу)

Түлкү жана каракур (канаттуу)

Түлкү жана каракур – орус элинин жомогу, бир нече муундун балдары сүйүп уккан жомок. Анда түлкү каракур кушун дарактын бутагынан алдап түшүрүүгө аракет кылганы баяндалат. Каракурга түлкү дүйнө жүзүндө жаңы ...
Wti Like Count
112
Views
4153
Мыймый - Лев Толстойдун аңгемеси

Мыймый — Лев Толстойдун аңгемеси

Вася жана Катя деген эки бир тууган жашаптыр. Алардын мышыгы бар экен. Жазында мышык жоголуп кетиптир. Балдар аны бардык жерден издешет, бирок таба алышпайт. Бир жолу алар сарайдын жанында ойноп ...
Wti Like Count
90
Views
3120
Эки улак элдик жомогу

Эки улак элдик жомогу

Ак улак менен кара улак ары жүгүрүп бери жүгүрүп, так секирип ыйлакташат. Бир жагында калың бадал, экинчи жагында калың тикенек. Эч кандай кой эчки көрүнбөйт ...
Wti Like Count
127
Views
3311
Жорунун билемди үйрөнгөнү жомогу

Жорунун билемди үйрөнгөнү жомогу

Илгери бир мергенчи болгон экен. Ал жорунун балапанын багып алып, ага билем деген сөздү үйрөтүүгө аракет кылат. Жем берерден мурун дайыма билем деген сөздү айттырып, анан ган жемин берет ...
Wti Like Count
97
Views
1335
Арстан кармаган ат жомогу

Арстан кармаган ат жомогу

Дыйкандын тору кашка аты бар. Аны менен жазында кош айдап мала тартты. Күзүндө эгин бастырды ...
Wti Like Count
211
Views
2051
Арстан менен ит

Арстан менен ит

Лондон зоопаркында жапайы жаныбарлар көрсөтүлүп, акысына акча же ит-мышык алышкан экен. Ит-мышык жапайы жаныбарларга тамак катары берилген. Бир киши жаныбарларды көргүсү келип: көчөдөн итти кармап алып, зоопаркка алып келди. Аны ...
Wti Like Count
544
Views
6992
Чычкан жана Калемсап

Чычкан жана Калемсап

Вованын стөлүнүн үстүндө Калемсап жашаптыр. Бир күнү Вова уктап жатканда, үстөлгө чычкан чыгып келди. Калемсапты кармап көрүп жана уясына сүйрөп кетти. Кое берчи мени, суранам! Калемсап жалынып ийди. - Мени ...
Wti Like Count
148
Views
990
Аяз менен коён

Аяз менен коён

Бир жолу токойдон аяз менен коён кезигип калган экен. Аяз мактана баштады: «Мен токойдо эң күчтүүмүн. Мен баардыгын жеңем, тоңдурам, музга айлантам." -Мактанба, Аяз, жеңе албайсың! - дейт коён. Жок, ...
Wti Like Count
713
Views
11241
Үч мый-мый

Үч мый-мый

Кара, боз жана ак - үч мый - мый - чычканды көрүштү жана анын артынан кууп жөнөштү. Чычкан ун салынган банкага секирди. Мый -мыйлар анын артынан секиришти. Чычкан качып кетти ...
Wti Like Count
221
Views
12445

Айбанаттар жана жаныбарлар жөнүндө жомоктор фольклордо өзгөчө орунду ээлейт, анткени алар адамдык мүнөздүн бардык белгилерин көргөзүүгө жардам берет.

Бул жомоктор — адамдар өзүнүн ыйманын көрө турган күзгү. Айбанаттар тууралуу жомоктор элдик тамсилдер менен тамырлаш, алар түпкүлүгү бир эле жаныбарлар.

Мындай чыгармаларда айрым учурда айбандар менен бирге адамдар да катыша берет, бул болсо адам менен табияттын жакындыгынын көрсөткүчү.

Байыркы мезгилден тартып, соңку кылымдарга чейин эле кыргыздар аңчылык менен күн көрүп, ар кандай жаныбарлардын кулк-мүнөзүн, кебете-кешпирин жакшы байкашкан, ошол байкоолорун жомоктордо пайдаланган.

Айбанаттар тууралуу жомоктордо туруктуу образдар кездешет. Мисалы, түлкү — куу, митайым болсо, карышкыр — ичкич, жегич, каардуу, коён — коркок, сагызган — сүйлөөк, алдамчы ж. б.

Жаныбарлар жөнүндөгү жомоктор баланы табият, жапайы жаныбарлар дүйнөсү, алардын жүрүм-турумунун өзгөчөлүктөрү, жашоо образы, атүгүл кээ бирлери этияттык менен мамиле кылганда кандай коркунуч туудурары жөнүндө түшүнүк берет.

Бул бөлүмдө ар кандай жаштагы балдарды кызыктырган жаныбарлар жөнүндө жомоктордун кеңири жыйнагы берилген.

Айбанаттар жөнүндөгү жомоктор: 17 комментарий

Сизге жактыбы? Комментарий жазыңыз

Сиздин email адрес жарыяланбайт. Обязательные поля помечены *